Hipertansiyon

Vücudumuzda dolaşan kanın basıncını temelde iki faktör belirler. Bunlar, kalbin pompaladığı kan hacmi ve atardamarlarda kan akımına karşı direnç miktarıdır. Kan basıncı kalp kası kasıldığında oluşan basınç ve kalp kası gevşediğinde oluşan basınç olmak üzere iki farklı değer olarak ölçülür. Büyük tansiyon (sistolik basınç) kalp kası kasıldığında ölçülen kan basıncıdır. Küçük tansiyon (diyasyolik basınç) ise kalp kası gevşediğinde ölçülen kan basıncıdır. Tansiyonu milimetre civa (mmHg) birimi ile ölçeriz. Büyük tansiyonun 120 mmHg ve küçük tansiyonun 80 mmHg altında olması normal olarak kabul edilir.

Yüksek kan basıncı (hipertansiyon) yaygın bir hastalık olup kalbin pompaladığı kan miktarının atardamar duvarında oluşturduğu basıncın sağlık problemine neden olacak kadar fazla olmasıdır. Kalp daha fazla kan pompalar veya atardamarlar daha dar ise kan basıncıda o oranda yükselir.

Hipertansiyonun belirtileri nelerdir?

Pek çok hipertansiyon hastasında kan basıncı ölçümü çok yüksek olsa bile hiçbir belirti görülmeyebilir.  Az sayıda hastada ise baş ağrısı, nefes darlığı veya burun kanaması gibi belirtiler görülebilir.

Hipertansiyon neden ortaya çıkar?

Hipertansif hastaların büyük bir çoğunluğunda altta yatan bir hastalık yoktur. Ancak az bir kısım hastada altta yatan böbrek hastalıkları, hormonal bozukluklar, doğumsal damar bozuklukları ve ilaçlara ikincil olarak hipertansiyon gelişebilir.

Hipertansiyon için risk faktörleri nelerdir?

Özellikle 65 yaş üzerinde hem kadınlarda hem de erkeklerde hipertansiyon riski artmaktadır. Ailesinde hipertansiyon öyküsü olan insanlarda da hipertansiyon gelişme riski artar. Siyah ırkta hipertansiyon daha fazla görülmektedir. Obesite, sigara ve alkol kullanımı, sedanter yaşam, aşırı tuzlu ve potasyumdan zengin diyet, stres ve diyabet gibi kronik hastalıklar hipertansiyon için diğer önemli risk faktörleridir.

Hipertansiyon hangi komplikasyonlara neden olur?

Atardamarlarda basınç artışı hem damarlara hem de organlara zarar verir. Hipertansiyonun kontrol altına alınmamış olması ve uzun süredir var olması komplikasyon riskini artırır. Hipertansiyonun neden olabildiği ciddi komplikasyonlar;

             ① Kalp krizi 

② İnme 

③ Kalp yetmezliği 

④ Böbrek hasarı  

⑤ Gözde damar tıkanıklıkları

⑥ Metabolik sendrom  

⑦ Demans  

Hipertansiyonun tanı ve tedavisi nasıl yapılır?

Hipertansiyon tanısı zor değildir. Tansiyo aleti ile istirahat halindeher iki koldan ölçülen kan basıncı ile tanı konabilir. Büyük tansiyon değeri 120-129 mmHg arasında ve küçük tansiyon 80 mmHg altında ise kan basıncında yükseklik işaretidir. Büyük tansiyon değeri 130-139 mmHg arasında ve küçük tansiyon 80-89 mmHg arasında ise evre 1 hipertansiyon tanısı konur. Büyük tansiyon değeri 140 mmHg ve küçük tansiyon 90 mmHg üzerinde ise evre 2 hipertansiyondur. Büyük tansiyon değeri 180 mmHg ve küçük tansiyon 120 mmHg üzerinde ise hipertansiyon krizinden bahsedilir ve acil müdahale edilmesi gereken bir tıbbi durumdur.

Hipertansiyon teşhisi konulduktan sonra doktorunuz tıbbi durumunuzu ve hipertansiyon nedenini aydınlatmaya yönelik bazı testler isteyecektir. Bu testler; 24 saatlik tansiyon monitorizasyonu, kan ve idrar testleri, elektrokardiyografi ve ekokardiyografidir.

Hipertansiyon tedavisi ilk aşaması hayat tarzı değişikliğidir. Kilo verme, sağlıklı diyet, düzenli fiziksel egzersiz ve sigara ve alkolün kesilmesi bu hayat tarzın değişikliğinin asıl unsurlarıdır. Eğer hayat tarzı değişikliği hipertansiyonu kontrol altına almada başarısız kalırsa ilaç tedavisine başlanmalıdır. Hipertansiyon tedavisinde kullanılan çok farklı ilaçlar vardır. Hastanın yaşına ve diğer hastalık varlığına göre en uygun ilaç reçete edilir.  

Hayat tarzı değişikliği ve uygun ilaç tedavisi ile hipertansiyonu kontrol altına almak mümkün. Hipertansiyon tedavisine destek olmak amacıyla alanında deneyimli hekimlerimiz her zama yanınızda.

Siz sağlıklı olun yeter.